بررسی اسلوب خط در نسخه ای از شرح الشافیه* (مقدمه ای بر شناسایی و طبقه بندی خطوط نامتعارف در تمدن اسلامی)
نویسندگان
چکیده
خوشنویسی سنتی، یکی از ارزشمندترین هنرهای اسلامی به شمار میآید و همواره بخشهای ناشناختهی بسیاری در خود دارد. یکی از این بخشها، خطوط نامتعارف و ناشناختهی نُسَخ خطی است. در این مقاله برای نخستین بار ویژگیهای بصری یکی از خطوط نامتعارف با استفاده از روش تاریخی، توصیفی و تطبیقی مطرح شده که به ریختشناسی خط نسخهای از کتاب شرحالشافیه اختصاص دارد. این نسخه از میان بیش از بیست هزار نسخهی خطی کتابخانهی مجلس شورای اسلامی به دلیل خصوصیت بدیع خط آن انتخاب شده است. در این مقاله، ضمن شناسایی و انتخاب خط نسخهای از شرحالشافیه، ساختار کلی و ریختشناسی حروف آن که اغلب به صورت غیرمستقیم به خطوط نسخ و رقعه وابسته است، مورد توجه قرار گرفته است. این تنوع و نوآوری که در خطوط متن، حاشیه و عناوینِ نسخه ملاحظه میشود، شیوهای متفاوت از حروف را به خود اختصاص داده که از لحاظ ویژگیهای منحصر به فرد آن در دستیابی به نگاهی نوین در طراحی حروف حائز اهمیت است و از این طریق میتواند زمینههای متنوعی را در این شاخه از گرافیک ایجاد نماید. امید است پژوهش حاضر که نخستین گام در شناسایی خطوط نامتعارف و بعضاً ناشناختهی نسخههای خطی محسوب میگردد، زمینهی تحقیقات بعدی را فراهم سازد.
منابع مشابه
بررسی اسلوب خط در نسخهای از شرح الشافیه* (مقدمه ای بر شناسایی و طبقه بندی خطوط نامتعارف در تمدن اسلامی)
خوشنویسی سنتی، یکی از ارزشمندترین هنرهای اسلامی به شمار میآید و همواره بخشهای ناشناختهی بسیاری در خود دارد. یکی از این بخشها، خطوط نامتعارف و ناشناختهی نُسَخ خطی است. در این مقاله برای نخستین بار ویژگیهای بصری یکی از خطوط نامتعارف با استفاده از روش تاریخی، توصیفی و تطبیقی مطرح شده که به ریختشناسی خط نسخهای از کتاب شرحالشافیه اختصاص دارد. این نسخه از میان بیش از بیست هزار نسخهی خطی کتاب...
متن کاملبررسی اسلوب خط در نسخه ای از لطائف التفسیر
عنصر خط، یکی از عناصر اصلی به کار رفته در مقولة کتابت و نسخهنویسی به شمار میآید و پرداختن به اسلوبی ناشناخته از خط که در نسخهای از کتاب لطائف التفسیر نوشته شده و در نُسَخ خطی برههای از تاریخ خوشنویسی نیز مرسوم بوده، مهمترین هدف این پژوهش است. با این هدف، نسخهای از کتاب لطائف التفسیر انتخاب و ریختشناسی خط آن به شیوة تاریخی، تحلیلی و تطبیقی بررسی میگردد. تاکنون در منابع کمتر به ویژگیهای ن...
متن کاملمقدمه ای بر دیدگاه ابن خلدون در باب انحطاط تمدن اسلامی
برخلاف تمام نظرگاه های 2 وجودشناسانه و معر فت شناسانه که ذات و صفات خداوند رامتعالی از این عالم می دانند و در نتیجه معرفت خود را متوجه ماوراء می کنند،ابن خلدون فیلسوف و حکیم مسلمان تونسی در قرن هشتم هجری قمری، تفسیری ازدین اسلام ارائه می دهد که بر اساس آن به رغم تعالی ذات خداوند، صفات او در مفهو مبه « قدرت » و « علم » در جامعه و تاریخ صیرورت می یابد و از این رو نزد او « عمران »عنوان نماد و اسطو...
متن کاملمواد یا مواد مهندسی مقدمه ای بر طبقه بندی آموزش مواد مهندسی
مواد نام عام و وسیعی است که به هر چه از اتم ها یا مولوکول ها تشکیل می شود، اطلاق می گردد و در این بیان موجودات جاندار و بی جان، گاز، مایع یا جامد، زیستی و غیر زیستی را در بر می گیرد که در مهندسی مواد فقط بخش کوچکی از آنها استفاده می شود. طبقه بندی های مواد هرچند ویژگی های کاربردی مناسبی دارد، ولی از تعریف و بنیان علمی مناسبی برخوردار نیست. در این مقاله، پس از مروری تاریخی بر مواد و طبقه بندی ها...
متن کاملمقولۀ «تمدن» در طبقه بندی علوم اسلامی
طبقه بندی هایی که تاکنون در مورد علوم انجام گرفته یا برپایۀ سلسله نظام آفرینش بوده است یا بر اساس طبقات ادراکات انسانی (قوای حافظه، متخیله و عاقله) عنوان شده و یا برمبنای مراحل کمالات سلوک آدمی شکل یافته است، ولی همۀ طبقه بندی های ممکن در علوم، در این سه رویکرد منحصر نیست، بلکه دانش ها از جمله دانش های اسلامی را می توان بر اساس نیازهای انسانی (اعم از نیازهای مادی و نیازهای معنوی) و نظام خلأها و...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
نشریه هنرهای زیبا- هنرهای تجسمیناشر: پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران
ISSN 2228-6039
دوره 20
شماره 3 2016
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023